TPO zakazane w kosmetykach od 1 września 2025 r. Branża przygotowana, ale czasu już nie ma

Od 1 września 2025 r. TPO (Trimethylbenzoyl Diphenylphosphine Oxide) trafia do załącznika II rozporządzenia kosmetycznego, czyli na listę substancji całkowicie zakazanych. To efekt wdrożenia rozporządzenia Komisji (UE) 2025/877, które usuwa TPO z załącznika III (dotąd – dopuszczone w systemach paznokci do 5% dla użytku profesjonalnego) i wpisuje do załącznika II. Od tej daty produkty z TPO nie mogą być wprowadzane do obrotu ani udostępniane na rynku UE.

Branża: gotowość, ale też konieczność pilnego działania

Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego (Kosmetyczni) podkreśla, że zakaz TPO jest wynikiem automatycznego przeniesienia klasyfikacji substancji CMR (Repr. 1B – toksyczna dla rozrodczości) z prawa chemicznego (CLP) do prawa kosmetycznego. To nie ocena każdego gotowego kosmetyku, ale formalny skutek prawny.

Producenci deklarują, że są przygotowani – receptury bez TPO już istnieją i będą płynnie wdrażane. Jednocześnie do 1 września produkty zawierające TPO muszą zniknąć z półek – po tej dacie nie ma już miejsca na sprzedaż ani używanie.

Komunikaty inspekcji sanitarnej: zero zapasów

Państwowa Inspekcja Sanitarna przypomina, że od 1 września 2025 r. nie wolno sprzedawać, oferować ani stosować w usługach kosmetyków zawierających TPO. Inspekcja zaleca, by nie kupować „na zapas” oraz zawczasu przeprowadzić inwentaryzację magazynów i procedury wycofania produktów.

Co to oznacza w praktyce

• Producenci i importerzy: finalizują reformulacje. Po 1.09.2025 nie wolno umieszczać na rynku kosmetyków zawierających TPO.
• Dystrybutorzy i handel: obowiązek wycofania produktów najpóźniej do 31.08.2025 – po tej dacie zakaz obejmuje także udostępnianie na rynku.
• Salony i profesjonaliści: nie mogą stosować produktów z TPO od 1.09.2025. Zapasy należy zwrócić dostawcy lub zutylizować.

Kontekst regulacyjny

• Dlaczego zakaz? TPO otrzymało klasyfikację CMR (Repr. 1B) w CLP. W konsekwencji Komisja przeniosła je z załącznika III (ograniczenia – do 5% w systemach paznokci, profesjonalnie) do załącznika II (całkowity zakaz).
• Termin stosowania: od 1 września 2025 r. – bez dodatkowego okresu przejściowego dla zapasów.
• PZPK podkreśla: dotychczasowe produkty z TPO były objęte oceną bezpieczeństwa; zakaz nie oznacza automatycznie, że każdy kosmetyk z TPO był niebezpieczny, ale że prawo nie dopuszcza jego stosowania od wskazanej daty.

Co dalej?

• Dostawcy UV/LED: przechodzą na alternatywne fotoinicjatory (np. TPO-L, BAPO).
• Zespoły jakości i regulatory: muszą zaktualizować listy substancji zakazanych, dokumentację PIF, etykiety i procedury zakupowe.
• Sprzedaż i salony: powinny przeprowadzić inwentaryzację stanów magazynowych, wdrożyć procedury wycofania i poinformować personel oraz klientki o zmianach w recepturach.

Q&A: TPO w kosmetykach – najczęstsze pytania

Co się stanie ze starymi zapasami po 1 września 2025 r.?
Produkty zawierające TPO nie mogą być już sprzedawane ani używane. Należy je wycofać, zwrócić do dostawcy lub zutylizować. Trzymanie „na zapas” nie uprawnia do późniejszego wykorzystania.

Jak rozpoznać TPO w składzie?
Na etykiecie INCI substancja widnieje jako Trimethylbenzoyl Diphenylphosphine Oxide. Jeśli występuje w składzie – produkt nie może być stosowany po 1.09.2025.

Czy zakaz dotyczy tylko lakierów hybrydowych?
Nie – obejmuje wszystkie kosmetyki zawierające TPO, choć praktycznie to głównie lakiery i żele utwardzane lampą UV/LED.

Jakie są alternatywy dla TPO?
Na rynku dostępne są fotoinicjatory takie jak TPO-L (ethyl phenyl(2,4,6-trimethylbenzoyl)phosphinate) czy BAPO (bis(2,4,6-trimethylbenzoyl)-phenylphosphine oxide). Każdy składnik musi być zweryfikowany pod kątem klasyfikacji CLP i zgodności z rozporządzeniem kosmetycznym.

Jakie sankcje grożą za naruszenia?
Polska ustawa o produktach kosmetycznych przewiduje administracyjne kary pieniężne (nawet do 100 000 zł) za wprowadzanie do obrotu lub udostępnianie produktów niezgodnych z przepisami.

Dodatkowe wyjaśnienie: co z zapasami?

Wokół zakazu pojawiły się wątpliwości. Niektóre źródła branżowe sugerowały możliwość zużycia zapasów po 1 września. Jednak stanowisko inspekcji sanitarnej jest jednoznaczne: po tej dacie nie wolno ani sprzedawać, ani stosować kosmetyków zawierających TPO, niezależnie od tego, kiedy zostały kupione.

• Mit: Mogę zużyć hybrydy z TPO do końca zapasów.
• Fakt: Po 1 września 2025 r. ich sprzedaż i używanie jest nielegalne – zakaz obejmuje wszystkie kosmetyki zawierające TPO.
• Mit: Zakaz dotyczy tylko producentów.
• Fakt: Obowiązuje cały łańcuch: producentów, dystrybutorów, sprzedawców i salony.

Źródła

• Rozporządzenie Komisji (UE) 2025/877 z 12.05.2025 – dodanie TPO do zał. II; stosowanie od 01.09.2025 (EUR-Lex).
• Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego (Kosmetyczni): „Zmiany w przepisach dotyczące TPO – branża przygotowana do nowych wymogów” (12.08.2025).
• Państwowa Inspekcja Sanitarna (WSSE): komunikaty o zakazie stosowania TPO od 1.09.2025.
• HPRA (Irlandia): potwierdzenie dodania TPO do listy zakazanych substancji w kosmetykach.